Energietransitie & brownfields: dat kan makkelijker
Met de energietransitie zijn we in Nederland op weg naar een CO2-neutrale economie. Die transitie moet ook plaatsvinden bij brownfields – bestaande industriële omgevingen, waar bedrijfscontinuïteit en procestechnologische (on)mogelijkheden meespelen. In deze blog: de kansen om bestaande fabrieken laagdrempelig aan te passen.
Er is momenteel veel te doen over het verduurzamen van de procesindustrie. Denk maar aan de ambities van Tata Steel om een kooksfabriek te vervangen door een installatie waarmee staal geproduceerd kan worden met groene waterstof. Ook elders binnen de maakindustrie wordt er gekeken naar alternatieve grondstoffen. De TU Delft is een onderzoeksprogramma gestart naar elektrische raffinage, waarmee een chemische industrie zonder olie mogelijk zou worden.
Verduurzamen van het proces versus de energieverzorging
Het gaat in deze discussies en onderzoeken voornamelijk over het transformeren van het primaire proces. De vraag is steeds hoe de productie van bijvoorbeeld staal, brandstoffen, verf en medicijnen een gesloten cirkel kan worden, waarbij alle grondstoffen steeds opnieuw worden gebruikt. Een boeiende opgave, waarvan de oplossingen een enorme positieve impact kunnen hebben op het milieu, maar ook ingrijpende gevolgen kunnen hebben voor de eigen bedrijfsvoering.
Tegelijk speelt er ook een transitie die minder ingrijpend hoeft te zijn: de energietransitie. Daarbij gaat het om het verlagen van CO2-uitstoot door de aanvoer van energie. Omdat de procesindustrie een relatief grote energievraag heeft, kan hier met relatief weinig inspanning toch een substantieel verschil worden gemaakt, óók bij bestaande fabrieken.
Energietransitie in beeld – het schillenmodel
Om het verschil tussen het verduurzamen van het proces versus het verduurzamen van de energieverzorging te illustreren, werpen we een blik op het schillenmodel. Dit is een model voor het doen van warmtestudies vanuit de Pinch-technologie. In het schillenmodel zie je meerdere lagen, zoals in een doorgesneden ui.
In het midden van de ui bevindt zich het proces: de chemische reactie. In de volgende schil worden materialen van elkaar gescheiden en wordt warmte opnieuw gebruikt met een netwerk van warmtewisselaars. Wat er dan nog overblijft: restproducten en restwarmte. Een warmtepomp maakt het mogelijk om ook die restwarmte te hergebruiken. Dat bespaart utiliteiten. In de buitenste schil komen we bij de utiliteiten: alles wat er nodig is om de processen in de binnenste schillen op gang te houden, zoals de aanvoer van warmte en koelwater. We noemen dit ook wel de energieverzorging.
Een laagdrempelige energietransitie? Dat kan door alleen de restwarmte te hergebruiken en utiliteiten te verduurzamen. In deze ‘schillen van de ui’ zitten de quick wins.
Oplossingen voor een laagdrempelige energietransitie
Wat zijn nu de concrete oplossingen voor energieverzorging, die zich in die buitenste schillen van de ui bevinden? Het gaat dan om het inzetten van onder andere:
- Elektrolyse/waterstof
- Industriële warmtepompen
- Elektrische boilers
- Elektrificatie
- Het upgraden van bestaande elektrische machines
- Stadsverwarming
- Een rankinecyclus
- Warmtewisselaars
Het toepassen van bovengenoemde technologieën draagt niet alleen bij aan de energietransitie, het levert ook voordelen op voor de eigen organisatie. Bijvoorbeeld minder afhankelijkheid van energieleveranciers, schommelende tarieven en een lagere energierekening. Door met procesintensiteit te spelen en handig gebruik te maken van stroomoverschotten, kan energieverbruik zelfs onderdeel van het verdienmodel worden.
Welke innovatie sluit het beste aan? Onderzoek het met een masterplan energietransitie
Juist bij bestaande fabrieken kan het een puzzel zijn om de meest passende energie-innovaties te kiezen. Er moet rekening worden gehouden met het productieproces, specifieke dynamieken en onderhoudsperiodes. Continuïteit staat voorop. Om binnen dit kader van (on)mogelijkheden de juiste keuzes te maken, is een gedegen plan nodig. Hoe dat het beste aan te pakken? Ontdek het in onze whitepaper over het masterplan energietransitie voor de procesindustrie. Download de whitepaper direct en ga aan de slag!
Wil je eens overleggen over de mogelijkheden voor jouw brownfield-omgeving? Neem dan contact op met Serdar Erdag.
READ MORE BLOGS FROM US
HOW GREEN HYDROGEN IS GOING TO SAVE THE INDUSTRy
For various reasons, gas and fossil fuels are no longer an option. The climate crisis is becoming more and more visible and the plans of various governments more and more ambitious. The industry needs to become CO2 neutral and participate in the energy transition as well.
ENERGY TRANSITION AND THE KEY ROLE OF PROJECT MANAGEMENt
Everyone within the chemical industry agrees: they need to get started on the energy transition and carbon reduction! We are therefore seeing inspiring examples of innovative projects in the field of decarbonization. The success factor? The right approach to project management.